Hiervoor werd al vermeld dat aanvankelijk een scala van medicamenten werd toegediend. Was dit al niet ten nutte van cliënte dan toch wel ter geruststelling van de arts of de aanwezige verpleegkundigen. Van deze medicatie is in de loop der tijd niet veel overgebleven. In enkele klinieken wordt nog vlak voor aanvang van de behandeling 0,25 of 0,50 mg atropine I.V. toegediend. Het geven van een te lage dosering zou een paradoxaal effect hebben en de voorkeur wordt dan ook gegeven aan de dosering van een halve milligram. In andere klinieken ligt dit parasympathicolyticum in een injectiespuit klaar. Het als routine verstrekken van atropine lijkt verdedigbaar.
Ten eerste kan het ernstige complicaties als hartstilstand door vagusprikkeling voorkomen en ten tweede is het in de genoemde dosering een medicament, waarvan in onze klinieken nimmer ernstige bijwerkingen zijn gezien. (maar : cave glaucoompatiënten !.
Het toedienen van de stof langs i.m. weg is zinloos omdat het in het spierweefsel snel wordt afgebroken en dus aan systematische werking nauwelijks toekomt (B. Smalhout*, 1978). Het parasympatische systeem kan extra geprikkeld worden wanneer men de zuigcurettage onnodig lang voortzet of de operateur plotseling onbedoeld stoot tegen het speculum of een ruk geeft aan de kogeltang. Door de prikkeling van de N.Vagus via het peritoneum ontstaat een vaso-vagale reactie (parasympaticotonie). Door angst en spanning bestaat er bij de abortuscliënte vaak vóór en tijdens de ingreep juist een overheersen van het orthosympatische deel van het vegetatieve zenuwstelsel hetgeen zich uit in een tachycardie, een tachypneu en een lichte hypertensie. [Omdat ernstige hypertensie een contraïndicatie is voor het toedienen van Methergin© is meting van de bloeddruk desondanks preoperatief aangewezen.] Is de vrouw heel rustig dan blijven deze verschijnselen achterwege. Bij angstig gespannen vrouwen die zich wèl goed onder controle hebben dient de arts op zijn hoede te zijn. Aan het eind van de behandeling zegt hij dat aan de vrouw. Dan valt de spanning plotseling weg, en daarmee ook haar sympaticotonie. Voor de ademhaling is de kooldioxyde-spiegel in het bloed een belangrijke prikkel, maar die is nu net door de versnelde en verdiepte ademhaling verlaagd. Bij deze vrouwen kan nu vrij plotseling de parasympaticus gaan overheersen: ze transpireren, gaan geeuwen, vragen om water of er treedt braakneiging op. Zij voelen zich slap, heel duizelig en ziek. De radialispols is week en langzaam. De I.V. injectie met atropine 0,5 mg is dan een belangrijk middel dat meteen soelaas biedt. Na deze injectie wordt de pols krachtiger en sneller en de vrouw voelt zich vrijwel terstond beter.
Het toedienen van Ermetrine (0.15 mg) [in België: Methergin© 0,2.mg] of een ander uterotonicum na de eerste trimester ingrepen is in Nederland vrijwel geheel verlaten.
In België geeft Rein Bellens Methergin© I.M. of in druppels na 11 weken am, bij vrouwen met een baby of indien een duidelijke uterus myomatosus bestaat. Blijft een vrouw na de ingreep vloeien dan wijst dat meestal op achtergebleven resten of op beschadiging van de baarmoeder. Soms komt het bloed uit de steekwondjes van de aanhaaktang in de portio. Dan is het toedienen van uterotonica niet zinvol.
De beste prikkel om de uterus tot contractie te brengen is de curettage zelf, en het geheel ledigen van de baarmoeder. Bij het bestaan van een fluxus door een acute stollingsstoornis zal men met toedienen van uterotonica meestal onvoldoende resultaat bereiken, en zal men andere maatregelen moeten nemen, (zie Tweede trimester abortus - methoden).
Een heel enkele keer komt het nog wel eens voor dat een cliënte dermate angstig en opgewonden is (of bradyphreen) dat toediening van een rustgevend middel moet worden overwogen. Over het algemeen komt men dan goed uit met 5 mg midazolam, een half uur voor de ingreep toegediend. Het is dan wel noodzakelijk de vrouw erop te wijzen dat zij die dag niet meer zelf mag autorijden.
Deze laatste therapie is gecontraindiceerd bij aziatische vrouwen (Chinese, Japanse etc) die veel heftiger reageren op benzodizepines (als de "kaukasische"), en uren lang versuft kunnen blijven.
[vorige pag.] [volgende pag.] [inhoud]